گزارش خبرنگاران، چه کسی باید برجام را نجات دهد؟ - مجله سرگرمی

به گزارش خبرنگاران، سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه یکشنبه شب و در چهارمین سالگرد برجام بیانیه ای را صادر کردند و در آن بر لزوم اقدام مسئولانه برای نجات برجام و کاهش تنش ها تاکید کردند.

در این بیانیه همچنین بر پایبندی سه کشور اروپایی بر توافق هسته ای نیز تاکید شده است. اروپایی ها در این بیانیه با ابراز تاسف و نگرانی نسبت به خروج آمریکا، از ایران خواسته اند تا اقدامات اخیر هسته ای را به حالت قبل برگرداند.

اروپایی ها درباره سرنوشت توافق هسته ای نگران هستند اما از ایران می خواهند که این توافق را نجات دهد. این همان رویکرد اجرای یکجانبه یک توافق چند جانبه است که محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نسبت به آن هشدار داده و گفته که چنین چیزی ممکن نیست. جالب است که اروپایی ها در قبال خروج غیرقانونی و نقض توافق از سمت آمریکا فقط به ابراز نگرانی و تاسف بسنده می نمایند، اما وقتی نوبت به اقدام قانونی ایران می رسد، اروپایی ها پا را از ابراز نگرانی فراتر می گذارند و از ایران می خواهند که اقدامات خود را به حالت قبلی برگرداند.

همه این ماجرا در حالی است که بعد از خروج آمریکا از برجام، ایران به اروپایی ها فرصت چند هفته ای داد تا تبعات خروج آمریکا از توافق هسته ای را جبران نمایند. هفته ها و ماهها گذشت و به یکسال رسید و اروپایی ها نه تنها کاری نکردند بلکه روز به روز شل تر شدند. ایران برای اثبات حسن نیت خود، یکسال صبر کرد که بعدا این سیاست صبر استراتژیک نام گرفت. هر چند که این سیاست توانست شکاف مواضع بین آمریکا و اروپا را در قبال برجام حفظ کند، اما همزمان باعث سوءتفاهمی در میان اروپایی ها شد؛ سوء تفاهمی که اروپایی ها را به این تصور واداشت که ایران تحت هر شرایطی که باشد و حتی از آسمان سنگ هم ببارد، در این توافق باقی خواهد ماند. این ادراک منجر می شد که اروپایی ها فقط در مقام لفظ از توافق حمایت نمایند، اما در عمل برای حفظ برجام از جیب خود هزینه ای را پرداخت ننمایند و صورتحساب خود را مهمان ایران باشند.

پس از انتها یکسال صبر تهران، ایران تصمیم به کاهش نسبی تعهدات هسته ای گرفت. اقدامی که عده ای آن را واکنش حداقلی ایران به انفعال حداکثری اروپایی ها در کنار فشار حداکثری آمریکایی ها تلقی کردند. تحولات اخیر در کنار افزایش تنش ها در منطقه باعث شد که اروپایی ها و بعضی کشورهای دیگر به تکاپو بیفتند. آمریکایی ها نخست وزیر ژاپن را برای میانجیگری به تهران فرستادند. منابع خارجی می گفتند که نخست وزیر ژاپن با خود چند پیشنهاد را به ایران می آورد. اما جالب است که آمریکایی ها در آستانه سفر نخست وزیر ژاپن به تهران، علیه ایران تحریم هایی را اعمال کردند و پیشنهادات خود را پس دریافتد. چند روز بعد نشست گروه 20 در اوزاکای ژاپن برگزار گردید و امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه سعی کرد در دیدار با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا کوشش کند تا با هدف کاهش تنش ها به میدان مذاکرات وارد گردد.

اروپایی ها در طول بیش از 14 ماه از خروج آمریکا از برجام، اقدامی را انجام نداده اند. نهایتا پس از حدود 8 ماه اروپایی ها ایده اس پی وی را مطرح کردند که ماهها بعد قرار شد مکانیزم اقتصادی اینستکس بخشی از آن باشد و تبادلات اقتصادی بین ایران و اروپا را تسهیل کند. چند ماه هم گذشت تا اینکه این ایده اجرایی گردد. کمیسیون مشترک برجام 28 ژوئن در وین برگزار گردید و اتحادیه اروپایی گفت که اینستکس عملیاتی شده است. اما تا بحال هیچ تراکنشی به طور کامل انجام نشده است. فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز گذشته گفت که انجام این تراکنش زمانبر است. به فرض عملیاتی شدن، این ساز و کار فعلا بنا ندارد تا چتر حمایتی مقابل تحریم های آمریکا ایجاد کند.

جالب است که اروپایی ها در اشاره به اقدامات خود برای زنده نگه داشتن برجام به نهایت سعی خود اشاره نموده اند. حتی خودشان می دانند که اقدام ملموسی انجام نداده اند که به آن در بیانیه خود اشاره نمایند؛ و صرفا به کوشش و حمایت خود اشاره می نمایند. در این بیانیه نام و نشانی از اینستکس نیست.

اینکه اروپایی ها اقداماتشان برای نجات برجام از سطح کوشش فراتر نرفته و اینکه آنها برای حفظ این توافق دست به دامن حضور آمریکا در مذاکراتی احتاقتصادی شده اند، به خوبی نشان می دهد که اروپایی ها خود را ناتوان می دانند و در نهایت نقشی که می توانند ایفا نمایند این است که یک هماهنگی مقدماتی برای مذاکراتی بین ایران و آمریکا فراهم نمایند. امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه روز گذشته گفت که در این زمینه طی روزهای آینده با روسای جمهور ایران، روسیه و آمریکا مصاحبه خواهد نمود.

تقلای اروپا برای مذاکراتی که یک پای آن ایران باشد و پای دیگر آن آمریکا، در حالی است که ترامپ در سال 2018 بدون در نظر دریافت نظر و مواضع شرکای خود از توافق هسته ای خارج شد. اروپایی ها سپس مدتی را با آمریکا مشغول مذاکره شدند تا تغییراتی را در برجام ایجاد نمایند یا به آن ضمائمی را اضافه نمایند. اتفاقا ماکرون از جمله کسانی بود که آن روزها با ذوق زدگی از پیشنهاد چهارستونی خود درباره توافق هسته ای ایران پرده برداشت. اما آمریکا باز در دقیقه نود دست اروپایی ها را در حنا گذاشت و زیر میز توافق درونی با اروپایی ها زد. هر چند که معین نبود که آیا ایران با آن پیشنهادات موافقت کند یا نه. اما این موضوع از آن جهت حائز اهمیت بود که ترامپ علاوه بر دبه کردن در توافق با ایران، در مصاحبههای خودمانی با دوستان آمریکا نیز خلف وعده کرد. البته انفعال اروپایی ها سرنخ خوبی را به ترامپ داده است که آنها بدون آمریکا قادر به اقدام مستقل نیستند.

پس از این همه کش و قوس و بازی زیگزاگی آمریکا با اروپا، مقامات بروکسل و سه کشور اروپایی از ایران می خواهند توافق هسته ای را نجات دهد. این گزاره چند سوال را مطرح می نماید. چه کسی و چه چیزی کار برجام را به اینجا رساند؟ ریشه تنش چیست و چه کسی باید توافق هسته ای را نجات دهد؟ ظاهرا اروپایی ها فراموش نموده اند که دشواری امروز حاصل عملکرد کسی است که ناز او را برای مذاکره می کشند. یا شاید از نگاه اروپایی ها دشواری وجود ندارد که از ایران می خواهند به تعهدات هسته ای کاملا پایبند باشد. البته تبعات خروج آمریکا و تحریم های پیرو آن، خسارت اصلی را به منافع ایران وارد نموده است.

ایران در این مدت به استقبال شرایط بحرانی نرفت و حتی فرجه یکساله به طرف مقابل داد تا توافق نجات پیدا کند. اقدامات فعلی هم هنوز در راستای حفظ توافق است. البته این درسی است که آمریکایی ها و اروپایی ها به ایران دادند که زبان قابل تعامل و فهم آنها، زبان فشار است. موضع ایران از زمان خروج آمریکا و عدم پایبندی اروپایی ها به مفاد توافق، موضعی واحد و ثابت بوده است؛ و آن بازگشت طرف های مقابل به تعهدات خود در توافق بوده است. اما این اروپایی ها بوده اند که با وعده و وعید دنبال خرید زمان بوده اند تا بدون هزینه از برجام سواری بگیرند. الان هم حفظ این توافق بستگی به این دارد که خود اروپایی ها سهم خود در نگهداری برجام را بپردازند.

.

dorezamin: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور لحظه آخری، تور ارزان، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه